ლეგენდის მიხედვით, აჯიკის ისტორია იწყება XV საუკუნეში, როცა დასავლეთ საქართველოში მწყემსები მნიშვნელოვან როლს ასრულებდნენ ადგილობრივ ეკონომიკაში. მარილი მაშინ ფასეული რესურსი იყო, რომელიც გამოიყენებოდა არა მხოლოდ საკვების შესანახად, არამედ გემოს გასაუმჯობესებლად. ადგილობრივმა ფეოდალებმა, რომლებმაც იცოდნენ, რომ მწყემსებს შეეძლოთ მარილის ნაწილი თავისთვის აეღოთ, დაიწყეს მისი შეზავება წითელი წიწაკით. ეს იყო ჭკვიანური ხრიკი, რომ მარილი ზედმეტად ცხარე ყოფილიყო დიდი რაოდენობით გამოსაყენებლად.

თუმცა შედეგი მოულოდნელი აღმოჩნდა: მწყემსებმა არა მხოლოდ არ შეწყვიტეს მარილის აღება, არამედ დაიწყეს მისი შერევა სხვა ინგრედიენტებთან, რათა ეს ნარევი უფრო გემრიელი ყოფილიყო. მათ დაამატეს ნიორი, ქინძი და სხვა სანელებლები, რაც ხელთ ჰქონდათ. ასე ნელ-ნელა ჩამოყალიბდა ის საფუძველი, რაც მოგვიანებით აჯიკა გახდა.

დროის გასვლასთან ერთად, რეცეპტი დიასახლისებმა დახვეწეს. სამეგრელოს ბაზრებში პოპულარული გახდა წითელი წიწაკისგან დამზადებული სქელი პასტები უნიკალური არომატით, რომლებიც თითოეულ ოჯახში განსხვავებულად მზადდებოდა. ეს რეცეპტები თაობიდან თაობას გადაეცემოდა და თითოეული ოჯახი თავის საიდუმლოს სიფრთხილით ინახავდა.

აჯიკა სწრაფად გახდა ქართული სამზარეულოს შეუცვლელი ნაწილი, ხოლო სამეგრელოში იგი ზოგან ითვლებოდა კეთილდღეობის სიმბოლოდ. მეგრელებისთვის ცხარე კერძები ყოველთვის ასოცირდებოდა სახლის სითბოსა და გულითად მასპინძლობასთან.

ასე გადაიქცა მწყემსების პრაქტიკული ნარევი ერთ-ერთ მთავარ გასტრონომიულ სიმბოლოდ საქართველოში. მისმა რეცეპტებმა და კულტურამ საუკუნეებს გაუძლო და ქვეყნის მემკვიდრეობის განუყოფელ ნაწილად იქცა.

გამოყენება:

წაუსვით შემწვარ ბოსტნეულს, დაამატეთ მარინადებში ან გამოიყენეთ როგორც სოუსი პურთან, ყველთან, სალათებთან ან შემწვარ კარტოფილთან.